Wentylacja

Wentylacja

Główną funkcją systemu wentylacyjnego jest dostarczenie do wnętrz świeżego powietrza z zewnątrz budynku oraz usunięcie powietrza w którym znajduje się obniżona zawartość tlenu. Codzienne użytkowanie pomieszczeń powoduje także pojawienie się różnych substancji, które znalazły się tam w związku z działalnością ludzi (pranie, gotowanie, palenie tytoniu) lub zostały na przykład wyemitowane przez materiały, które znajdują się w budynku.

Skala wymiany powietrza, którą ma zagwarantować wentylacja, musi być optymalnie dobrana do konkretnego budynku. Co oczywiste nie może być zbyt słaba, ale - mówiąc kolokwialnie - "przedobrzenie" jest równie niekorzystne. Spowodowałoby to obniżenie wilgotności w domu, poza tym generowałoby dodatkowy koszt z powodu podgrzewania powietrza wentylacyjnego. Rozwiązaniami stosowanymi w budownictwie jednorodzinnym są przede wszystkim wentylacja naturalna oraz wentylacja mechaniczna. Obojętnie jaki system wentylacyjny wybierzemy, niezbędne jest zaopatrzenie się w niezbędne urządzenia i akcesoria, takie jak choćby wentylatory, czy też kratki wentylacyjne.

Stworzenie wentylacji naturalnej - szczególnie w porównaniu do wentylacji mechanicznej - jest stosunkowo łatwym zadaniem. Typowymi komponentami tego systemu są przewody oraz odpowiednie nawiewniki, a także kratki wentylacyjne. Stosunkowo rzadko na etapie projektu dokonywane są obliczenia mające na celu określenie wymiarów przewodów. Najczęściej stosuje się kształtki, dzięki którym powierzchnia kanału jest równa minimum 0,016 m kw. Warto wspomnieć, że w przypadku zagęszczenia w budynku pomieszczeń wymagających wentylacji, może obsłużyć je jeden komin wraz z doprowadzonymi do niego kilkoma kanałami. Należy jednak pamiętać, że różnica poziomów wlotu i wylotu przewodu wentylacyjnego, musi wynosić minimum dwa metry.

Często trochę zapominanym elementem, a bardzo ważnym w naturalnym systemie wentylacyjnym, są nawiewniki okienne. Posiadają one określoną przepustowość, dlatego aby zapewnić optymalną ilość świeżego powietrza w budynku, może być konieczne zastosowanie więcej niż jednego nawiewnika na każde pomieszczenie. Wentylacja naturalna jest wrażliwa na warunki atmosferyczne, dlatego dobry nawiewnik powinien posiadać przepustnicę pozwalającą na jego zamknięcie w sytuacji np. silnych podmuchów wiatru. Ciekawym rozwiązaniem są też nawiewniki higrosterowane. Ich otwarcie zmienia się automatycznie wraz ze zmianą wilgotności powietrza.

W niektórych pomieszczeniach wentylacja naturalna musi być wspomagana, aby osiągnąć zadowalający efekt. Takimi miejscami będą z pewnością toaleta lub łazienka, gdzie stosuje się wentylatory oraz kuchnia w której powinien znajdować się wyciąg. Urządzenia wentylacyjne włącza się w tych pomieszczeniach na krótki czas, po to, aby usunąć np. nieprzyjemny zapach lub nadmiar wilgoci powstały po kąpieli lub gotowaniu. Alternatywą dla wentylatorów mogą być również tzw. nasady hybrydowe. Są one instalowane na wylotach przewodów wentylacyjnych. Wirniki zamontowane w nasadach poruszają się pod wpływem ruchu powietrza, co wytwarza podciśnienie wspomagające ciąg. To, co odróżnia nasady od zwykłych wiatraków, jest wyposażenie ich w dodatkowe silniki elektryczne. Uruchamiają się w sytuacji, gdy funkcjonowanie wentylacji naturalnej zostaje zakłócone przez warunki atmosferyczne, poprawiając tym samym ciąg. Dużą zaletą nasad hybrydowych jest również to, że wymagają one raczej niewielką ilość energii elektrycznej, a ich działanie jest niemal bezgłośne.

Kolejny system wentylacyjny - wentylacja mechaniczna - jest trudniejszy do wykonania, dlatego przed rozpoczęciem prac należy stworzyć projekt całego układu. Powinny się w nim znaleźć najważniejsze parametry systemu, czyli między innymi wymiary kanałów wentylacyjnych oraz pozostałych elementów nawiewnych i wywiewnych, lokalizacja i dane techniczne centrali wentylacyjnej, czerpni, wyrzutni oraz wymiennika gruntowego (jeśli oczywiście został zainstalowany). Projekt powinien też oczywiście zawierać rysunki obrazujące całą koncepcję rozlokowania wentylacji oraz rozmieszczenia jej poszczególnych elementów. Teoretycznie system wentylacyjny można wykonać bez projektu, ale jego działanie jest wtedy niewiadomą. Jeśli dopiero zamierzamy zbudować dom i chcemy wyposażyć go w wentylację mechaniczną, warto zasygnalizować ten fakt wcześniej, aby pracownia projektowa mogła to uwzględnić. Często jednak do budowy wykorzystuje się projekty gotowe, a nie indywidualne, dlatego może być konieczne oddzielne zaprojektowanie wentylacji mechanicznej.

Przewody w tym systemie wentylacji mają relatywnie duże wymiary (minimalna średnica to 125 mm w przypadku przewodów okrągłych oraz 120 cm kw. przekroju przy przewodach prostokątnych). Ze względu na ich gabaryty raczej niemożliwe jest poprowadzenie przewodów po wierzchu. Muszą one zostać ukryte np. w suficie podwieszanym, obudowane płytami kartonowo-gipsowymi, możliwe jest też wykorzystanie szacht instalacyjnych lub wolnych przestrzeni pod schodami. Z tego powodu najlepszym momentem na wykonanie wentylacji mechanicznej jest stan surowy domu.